یکی از شرکت‌های مطرح تلفن همراه در دنیا، شرکت فنلاندی نوکیا می‌باشد. این شرکت 17 سال تلاش کرد تا توانست از شرکت فرعی‌اش که محصولات الکترونیک تولید می‌کرد، سود کسب کند. اما امروز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولید موبایل در سطح دنیا مطرح است. نوکیا در سال ۱۸۶۵ به عنوان شرکتی فعال در صنعت چوب و الوار تأسیس شد. گروه نوکیا زمانی به صورت جدید خود در آمد که در سال 1918 و 1922 شرکت تولیدات لاستیک finnish rubber works ltd و شرکت finnish cable worksرا خریداری کرد. سرانجام در سال ۱۹۶۷ با ادغام این سه شرکت، نوکیای امروزی به وجود آمد.
حمایت دولتی، مانع از بین رفتن شرکت نوکیا
آنچه که در روند پیشرفت این شرکت فنلاندی تاثیرگذار به نظر می‌رسد، سیاست‌های حمایتی دولتی است. سیاستی که آن‌ها در پیش گرفتند، این بود که اجازه ندادند راه سرمایه‌گذاری خارجی این کشور بسیار آزاد باشد. چون با این اتفاق، ممکن بود شرکت‌های داخلی نتوانند به خوبی با خارجی‌ها رقابت کنند و فناوری خود را پیشرفت دهند. در واقع اگر این سیاست نبود، امروز دیگر خبری از نوکیا نمی‌شنیدیم.
زیرا به احتمال زیاد و بنابر آنچه در دیگر کشورها رخ داده است، سرمایه‌گذاران مالی خارجی که سهام نوکیا را می‌خریدند از شرکت مادر می‌خواستند که دادن یارانه به شرکت فرعی تولیدکننده محصولات الکترونیکی را که هیچ امیدی به آن نبود، متوقف کنند و به این ترتیب تولید تلفن‌های همراه نوکیا را در نطفه خفه می‌کردند. اما با حمایت‌های دولت، از دهه 1990 به بعد، کسب و کار اصلی نوکیا، تولید تلفن‌های همراه بوده است.
توسعه نوکیا و تولید گوشی‌های هوشمند
این شرکت در دهه 1990 پیشگام انقلاب در عرصه ارتباطات از طریق تلفن‌های همراه شد. هم‌اکنون نیز به عنوان یکی از معروف‌ترین برندهای گوشی‌های هوشمند در دنیا فعالیت می‌کند. بسیاری از افراد در سرتاسر جهان با گوشی‌های موبایل نوکیا خاطره دارند و عده‌ای هنوز هم از گوشی‌های هوشمند این شرکت استفاده می‌کنند.
Apple یکی از شرکت‌های مطرح دنیاست که در معرفی محبوب‌ترین محصولات الکترونیکی جهان پیشتاز بوده است. محبوبیت و موفقیت محصولات اپل مانند iPod ، iPhone و iPad فضای رقابتی را در محاسبات موبایل و فناوری‌های ارتباطی تغییر داده است. بیش از یک دهه است که محصولات الکترونیکی مصرفی این شرکت، جایگاه آن را در میان با ارزش‌ترین شرکت‌های جهان تأمین می‌کند. این کمپانی سال 2011 میلادی توانست سود بی‌سابقه 26 میلیارد دلاری را فقط در طول یک سال به دست آورد.
بی‌شک نقش نبوغ و استعداد افرادی مانند استیو جابز، موسس اصلی شرکت اپل در موفقیت و پیشرفت این شرکت آشکار است. اما آنچه مهم‌تر است و درباره پیشرفت این شرکت نسبتاً ناشناخته باقی مانده، این است که فناوری‌های اصلی جاسازی‌شده در محصولات نوآورانه اپل، در واقع نتایج دهه‌های حمایت دولت آمریکا از نوآوری است. تقریباً هر تکنولوژی پیشرفته‌ای که در iPod ، iPhone و iPad پیدا می‌شود، اغلب منشأ آن از تلاش و بودجه دولت و نهادهای مختلف آمریکا مخصوصاً نهادهای نظامی حاصل شده است.
حمایت دولت ایالات متحده آمریکا از فناوری‌های برتر
پس از جنگ جهانی دوم، دولت آمریکا حمایت از ایجاد فناوری‌های برتر و تجاری‌سازی محصولات فناوری پایه را در دستور کار قرار داد. این رویکرد آمریکا باعث سرریز شدن فناوری از حوزه‌های نظامی و زیرساختی به حوزه‌های تجاری شد. شرکت Apple یکی از بهترین نمونه‌های پیشرفت بر اثر این انتقال فناوری‌هاست.
انتقال فناوری از سازمان‌های دولتی به محصولات اپل
برای نمونه، نسل اول آیپاد که در سال 2001 ساخته شد، منشاء ایجاد تکنولوژی‌های اصلی آن نهادهای مختلف آمریکا بودند. مثلاً ریزپردازنده‌ها و حافظه درام از سازمان پروژه‌های پیشرفته دفاعی آمریکا (DARPA)، هارد دیسک‌های کوچک از وزارت انرژی آمریکا (U.S. Energy Information Administration EIA) و سازمان پروژه‌ها، نمایشگرهای کریستال مایع از موسسه مالی سلامت آمریکا و بنیاد ملی علوم آمریکا (NSF) و وزارت دفاع آمریکا (DoD)، فشرده‌سازی سیگنال از اداره تحقیقات ارتش آمریکا (Army Research Office) و باتری لیتیومی از وزارت انرژی آمریکا (DoE).
این روند در نسل‌های بعدی محصولات تولید اپل نیز ادامه یافت، برای نمونه در آیپاد لمسی و آیفون سال 2007 و آیپاد سال 2010، صفحه نمایش چند لمسی آن توسط محققان دانشگاه دلور اختراع شده بود. همچنین این قطعه توسط هزینه‌های دولتی، وزارت انرژی آمریکا (DoE)، آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا(CIA) تهیه و تامین می‌شد. GPS آن نیز از برنامه ماهواره‌ای نظامی ناواستار وزارت دفاع آمریکا (DoD) و نیروی دریایی (navy)، زیربنای تکنولوژی‌های اینترنت از سازمان پروژه‌های پیشرفته دفاعی آمریکا (DARPA) و تکنولوژی ارتباطات سیار آن از ارتش آمریکا (US military) تامین شد.
سود بردن اپل از سیاست‌های حمایتی آمریکا
علاوه بر اینکه منشا تکنولوژی‌های اپل دولتی بوده، این شرکت از حمایت‌های دیگری هم برخوردار گشته است. سیاست‌های مالیاتی و تدارکات دولتی طی مراحل مختلف بحرانی از اپل پشتیبانی کرده است. حمایت‌ها این امکان را برای این شرکت فراهم کرده تا در برابر رقبای داخلی و خارجی خود قدرتمند بماند. برای مثال مدارس دولتی در ایالات متحده، مشتریان وفادار و از بازارهای مهم اپل بوده‌اند و هر سال از دهه 1990 رایانه‌ها و نرم افزارهای آن‌ها را خریداری می‌كنند.1 همه این عوامل منجر به این شد که کمپانی Apple بدل به یکی از موفق‌ترین برندهای محصولات الکترونیکی دنیا شود.
شروع به کار با صادرات سبزیجات و ماهی خشک!
در زبان کره‌ای، سامسونگ به معنای سه ستاره است. شرکت سامسونگ اکنون یکی از صادرکنندگان اصلی تلفن‌های همراه، نیمه‌رسانه‌ها و کامپیوتر به سراسر جهان است. اما جالب است بدانید که این شرکت از سال 1938 با صادرات سبزیجات و ماهی خشک شروع به فعالیت کرد. سامسونگ پس از ایجاد اتحاد بین بنیان‌گذار آن، لی بیونگ چول و دیکتاتور نظامی پارک، که بانک‌های کشور را در اختیار داشت، توسعه یافت. ژنرال پارک به شرکت سامسونگ وام‌های مناسبی اعطا کرد تا این شرکت به یک قدرت نوپا تبدیل و در طول دهه‌های 1950 و 1960 وارد مشاغل دیگری از جمله بیمه زندگی و منسوجات شد.
راه‌اندازی بخش الکترونیک سامسونگ
شناخته‌شده‌ترین بخش سامسونگ که امروز مردم دنیا از آن یاد می‌کنند، یعنی سامسونگ الکترونیک در سال 1969 شروع به کار کرد. این بخش بیشتر تلویزیون می‌ساخت و اولین تلویزیون سیاه و سفید سامسونگ در سال 1970 به فروش رسید. اما تا سال ۱۹۷۴ که سامسونگ با تصاحب ۵۰ درصد از سهام شرکت نیمه‌رسانای کره، به عرصه صنعت الکترونیک پا گذاشت، هیچ کس آن را جدی نمی‌گرفت. خب واقعیت این است که سامسونگ تا سال ۱۹۷۷ حتی تلویزیون رنگی هم تولید نکرده بود.
روشی که این شرکت در پیش گرفت، این بود که از محل سود حاصل از فعالیتش در بخش‌های نساجی و پالایش نیشکر، بیش از یک دهه به بخش نوپای الکترونیک خود یارانه داد. در واقع اگر این شرکت پرداختن به فعالیت‌های کم‌بازده خود را در پیش می‌گرفت، الان همچنان مشغول پالایش نیشکر وارداتی بود.
سامسونگ در دهه 1970 به حوزه‌های بیشتری از جمله پتروشیمی‌ها نیز گسترش یافت و از دهه 1980 تمرکز خود را در زمینه الکترونیک بیشتر کرد. پیشرفت بخش الکترونیک سامسونگ آن‌قدر ادامه یافت که امروزه در دنیا به ساخت انواع لوازم الکترونیکی با کیفیت همچون موبایل، لپ تاپ و حتی لوازم خانگی معروف است. در حال حاضر گردش مالی کل این شرکت معادل یک پنجم تولید ناخالص داخلی کره جنوبی، دوازدهمین قدرت اقتصادی جهان است. سهم سامسونگ در اقتصاد کره تا حدی زیاد است که شهروندان گاهی از کشور خود با عنوان "جمهوری سامسونگ" یاد می‌کنند!
منابع:
- 1. Mariana Mazzucato, The Entrepreneurial State: Debunking Public vs. Private Sector Myths(Anthem Other Canon Economics), Anthem Press, 2013
بدون دیدگاه