بسیاری از کشورها با استفاده از تکنولوژی و تخصص پزشکان خود سعی دارند با درمان سریع بیماران، جان آنها را از خطر احتمالی نجات دهند. اما در این بین هستند کشورهایی که با وجود توسعه‌یافتگی هنوز در درمان بیماران خود تعلل می‌کنند. یکی از کشورهایی که در جهان بیشترین میزان تعلل در درمان بیماران خود را دارد، کشور کانادا است. این کشور با تمام ادعای توسعه‌یافتگی خود همچنان توانایی درمان سریع بیماران را ندارد. به نوعی به گفته بیماران کانادایی، انتظار طولانی برای درمان به یکی از خصوصیات بارز سیستم مراقبت‌های بهداشتی کانادا تبدیل شده است.
بیشترین زمان انتظار برای پزشک در جهان
در گفتمان عمومی، انتظار برای درمان به یک ویژگی تغییرناپذیر مراقبت‌های بهداشتی کانادا تبدیل شده است. حتی افرادی که هرگز پا در کانادا نگذاشته‌اند در مورد زمان‌های انتظار طولانی صحبت می‌کنند که بیماران کانادایی را آزار می‌دهد. طبق مطالعه جدیدی که توسط موسسه فریزر، یک موسسه مستقل و غیرحزبی منتشر شد، علی‌رغم هزینه‌های بیشتر برای مراقبت‌های بهداشتی نسبت به سایر کشورهای توسعه‌یافته با پوشش جهانی، کانادا دارای کمبود پزشک و تخت‌های بیمارستانی و طولانی‌ترین زمان انتظار است.1 به منظور مستندسازی صف‌های مراجعه به متخصصان و اقدامات تشخیصی و جراحی در کشور، موسسه فریزر - برای تقریباً سه دهه - از پزشکان متخصص در 12 تخصص و 10 استان نظرسنجی کرده است.
نسخه‌ای از Waiting Your Turn نشان می‌دهد که به طور کلی، زمان انتظار برای درمان‌های پزشکی ضروری طی این سال‌ها افزایش یافته است. پزشکان متخصص مورد بررسی، میانگین زمان انتظار 25.6 هفته بین ارجاع از پزشک عمومی تا دریافت درمان را گزارش می‌کنند - بیشتر از انتظار 22.6 هفته گزارش‌شده در سال 2020. در صورتی که سال 1993، زمان انتظار فقط 9.3 هفته بود.2
در کانادا، زمان‌های طولانی انتظار منجر به چیزی شده است که امروزه آن را پزشکی راهرو می‌نامند. وضعیتی که بیمارستان به‌قدری شلوغ است که بیماران در راهروهای اورژانس‌ها صف می‌کشند. نیازی به گفتن نیست که این امر منجر به تجربه منفی، بررسی‌های بد و لکه‌دار شدن شهرت متخصصان و موسسات پزشکی می‌شود. گستره پیامدهای منفی زمان انتظار طولانی بیشتر از این است. به عنوان مثال بیمارانی که مجبور به چشم‌پوشی از دستمزد خود در انتظار درمان هستند، خسارت‌های اقتصادی سنگینی را تحمل می‌نمایند.
خسارت اقتصادی کانادا بر اثر انتظار طولانی درمان
تخمین زده می‌شود که در سال 2019 زمان انتظار درمان، به اقتصاد کانادا 2.1 میلیارد دلار خسارت وارد کرده است. از دست دادن دستمزدها و بهره‌وری دو مؤلفه مهم زیان اقتصادی کانادا بود. به طور میانگین میزان خسارت برای هر بیمار حدود 2000 دلار است. اما حتی این رقم 2.1 میلیارد دلاری به درستی واقعیت را منعکس نمی‌کند، زیرا ساعات غیر کاری در هفته را در نظر نمی‌گیرد. اگر این موارد حساب شوند، زیان‌ها به 6.4 میلیارد دلار یا حدود 5972 دلار برای هر نفر می‌رسد. این یک تخمین محافظه‌کارانه است؛ زیرا فقط بر اساس انتظار بین متخصص یا درمان است. در وهله اول به 10.1 هفته‌ای که معمولاً برای مراجعه به متخصص نیاز است توجه نمی‌شود، که البته می‌تواند به هزینه‌های اقتصادی اضافی و عواقب اضافی برای بیماران بیانجامد.
با توجه به این همه انتظار، جای تعجب نیست که کانادایی‌ها تنها در سال 2017، 217500 سفر به خارج از کشور برای مراقبت‌های بهداشتی انجام داده‌اند و برای فرار از انتظار درمان، از جیب خود پول پرداخت کرده‌اند.
دلایل صف‌های طولانی درمان در کانادا
- محدودیت‌های کانادا در مراقبت‌های بهداشتی خصوصی؛ تفاوت اصلی بین سایر کشورها و کانادا این است که به دلیل قانون بهداشت(CHA)، کانادا به بخش خصوصی اجازه ورود نمی‌دهد.
- کمبود تجهیزات و کارکنان پزشکی در کانادا
- یکی از دلایل اصلی دیگر زمان انتظار طولانی این است که کانادا در تجهیزات و کارمندان سرمایه‌گذاری نمی‌کند. کانادا 35 درصد کمتر از ایالات متحده تخت مراقبت حاد و سرانه دارد. مثلاً اگر در مورد سرانه MRI صحبت کنیم، وضعیت کانادا از ترکیه، شیلی یا حتی لتونی بدتر است. در کانادا، MRI به طور متوسط بیش از 9 هفته انتظار دارد. حتی سونوگرافی، که یک روش معمول است، تقریباً چهار هفته لیست انتظار در کانادا دارد. بر اساس گزارش OECD، کانادا در بین 33 کشور پردرآمد از نظر پزشک در هر 1000 نفر در رتبه 29 قرار دارد. از نظر سرانه پزشکان متخصص، کانادا فقط نصف ایالات متحده پزشک دارد.
- سرمایه‌گذاری ناکافی کانادا در فناوری مدیریت انتظار؛ بسیاری از بیمارستان‌ها هنوز فهرست‌های انتظار مبتنی بر کاغذ را استفاده می‌کنند که منجر به ناکارآمدی فاحش می‌شود.3
زیرساخت‌های ضعیف کانادا در حوزه پزشکی
در سال 2017، هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی کانادا به عنوان سهمی از تولید ناخالص داخلی (11.1 درصد) پس از سوئیس در رتبه دوم بالاترین (پس از تعدیل سن جمعیت) قرار گرفت. اما باز هم، با وجود هزینه بالا، در دسترس بودن و دسترسی به منابع پزشکی در سیستم مراقبت بهداشتی کانادا به طور کلی بدتر از کشورهای مشابه است. به عنوان مثال، کانادا رتبه 26 (از بین 28 کشور) از نظر تعداد پزشک (2.8 در هر 1000 نفر) و رتبه 26 (از 27) برای تعداد تخت‌های بیمارستانی (2.0 در هر 1000 نفر) را دارد. همچنین کانادا از نظر تعداد دستگاه‌های تصویربرداری تشدید مغناطیسی(MRI) با 10.4 ام آر آی در هر میلیون نفر، رتبه 21 (از 26) و اسکنر سی تی اسکن با 15.9 اسکنر در هر میلیون نفر، رتبه 21 (از 27) را دارد.
در بخش زمان انتظار، در بین 10 کشور قابل مقایسه مراقبت‌های بهداشتی همگانی، کانادا با بالاترین درصد بیماران (30 درصد) که دو ماه یا بیشتر برای مراجعه به متخصص صبر کرده‌اند، در آخرین رتبه و بالاترین درصد بیماران قرار دارد. همچنین حدود 18 درصد افراد، چهار ماه یا بیشتر برای جراحی منتظر ماندند.4
افزایش هزینه‌های مالی و روانی بیماران در دوره کرونا
یک مطالعه جدید توسط مؤسسه محافظه‌کار مالی Fraser نشان می‌دهد که زمان طولانی انتظار پزشکی برای درمان و جراحی‌ها در یک سال از دوره کرونا، برای ۱.۴ میلیون بیمار کانادایی ۴.۱ میلیارد دلار هزینه داشته است که به‌طور متوسط برای هر نفر ۲۸۴۸ دلار است. این هزینه‌ها مربوط به عدم دریافت دستمزد و از دست دادن بهره‌وری است و شامل هزینه‌های روانی و فیزیکی زندگی در بلاتکلیفی و درد، از دست دادن لذت از زندگی، هزینه‌های اعضای خانواده برای مراقبت از فردی در انتظار درمان، و احتمال عوارض پزشکی، از جمله مرگ، نمی‌شود.
علاوه بر این، محاسبات تنها بر اساس میانگین 14.5 هفته‌ای است که از زمانی که بیمار توسط متخصص ویزیت می‌شود تا زمان شروع درمان طول می‌کشد. به طور متوسط 11.1 هفته طول می‌کشد تا یک بیمار پس از ارجاع توسط پزشک عمومی به متخصص مراجعه کند. این منجر به میانگین کل زمان انتظار در سراسر کانادا 25.6 هفته در سال 2021 شد که طولانی‌ترین تاخیر ثبت‌شده در این مطالعه است. این مطالعه می‌گوید که اگر همه این موارد در نظر گرفته شود، کل هزینه تخمینی زمان انتظار طولانی پزشکی در کانادا به تقریباً 12.4 میلیارد دلار یا 8706 دلار برای هر بیمار افزایش می‌یابد.5
افسانه درمان رایگان در کانادا
بر خلاف این دروغ که مراقبت‌های بهداشتی در کانادا «رایگان» است، طبق یک مطالعه جدید توسط مؤسسه فریزر، خانواده‌ها سالانه بین ۷۲۶ تا ۴۱۹۱۶ دلار برای آن از طریق مالیات پرداخت می‌کنند. باکوس باروا، یکی از نویسندگان کتاب The Price of Public Health Care Insurance، 2021، می‌گوید: «کانادایی‌ها مقدار قابل توجهی پول برای مراقبت‌های بهداشتی از طریق انواع مالیات پرداخت می‌کنند، حتی اگر ما مستقیماً برای خدمات پزشکی پرداخت نکنیم. اکثر کانادایی‌ها از هزینه واقعی مراقبت‌های بهداشتی بی‌اطلاع هستند، زیرا هرگز صورت حسابی برای خدمات پزشکی نمی‌بینند. این وضعیت باعث می‌شود بسیاری از مردم هزینه واقعی مراقبت‌های بهداشتی (با بودجه عمومی) را به شدت دست کم بگیرند. وقتی مردم از مراقبت‌های بهداشتی «رایگان» در کانادا صحبت می‌کنند، هزینه‌های قابل‌توجهی که توسط مالیات‌دهندگان تأمین می‌شود را نادیده می‌گیرند.».6
بدون دیدگاه