کشور اکوادور قبل از رافائل کورئا
تا قبل از روی کار آمدن دولت رافائل کورئا، برنامههای ریاضتی و خصوصیسازی نئولیبرالی در اکوادور اجرا میشد. سیاستهایی که باعث افزایش نابرابری، فقر و بیکاری گشته بود. اکوادور به یکی از فقیرترین و کم توسعهیافتهترین کشورهای منطقه تبدیل شد. نرخ فقر به 56 درصد جمعیت رسید و از سال 1998 تا 2003 نزدیک به 2 میلیون اکوادوری از جمعیت 12 تا 13 میلیون نفری، بهدلایل اقتصادی کشور را ترک کرده بودند.1
نفوذ سازمان سیا به بالاترین سطوح قدرت در اکوادور
ویلیام بلوم در کتاب «کشتن امید» درباره عملکرد سیا در اکوادور نوشت: «سیا اغلب در بالاترین سطوح، تقریباً در تمام سازمانهای سیاسی مهم، از چپ افراطی تا راست افراطی، نفوذ کرده است. تقریباً در تمام بخشهای دولت اکوادور مردانی یافت میشوند که در پستهای بالا و پایین، برای پول با سیا همکاری میکنند. در یک مقطع، آژانس میتوانست مردانی را که در سطح دوم و سوم قدرت کشور بودند نیز، در میان این تعداد به حساب آورد.» اکوادور همچنین میزبان بزرگترین پایگاه هوایی ایالاتمتحده در منطقه مانتا (Manta) بود که در طرح کلمبیا و در اجرای حاکمیت بانکی و شرکتی بینالمللی بر اکوادور نقش اساسی داشت.2
رافائل کورئا، رئیسجمهور محبوب با 14 پیروزی متوالی در انتخابات
در اکوادور تنها در 10 سال هفت رئیسجمهور آمدند و رفتند. تعدادی از آنها به دلیل اعتراضات خیابانی وسیع، مجبور به کنارهگیری شدند. ثبات تنها زمانی به اکوادور بازگشت که رافائل کورئا، سیاستمدار سوسیالیست در سال 2007 رئیسجمهور شد. این گزینه آلترناتیو، نهتنها به بحران اقتصادی پایان داد و به کاهش باورنکردنی فقر و نابرابری دست یافت. او همچنین 14 پیروزی متوالی در انتخابات به دست آورد. بخش زیادی از این موفقیت با زیر پا گذاشتن قوانین صندوق بینالمللی پول به دست آمد. یک موضوع معمولی در سخنرانیهای کورئا این بود که مردم باید بر سرمایه و بازار چیره شوند.
دگرگونی اکوادور در دوران ریاست جمهوری رافائل کورئا (2017-2007) و انقلاب شهروندان بهعنوان یک گام مهم روبه جلو برای مبارزه جهانی علیه 1٪ افراد سرمایهدار جهان است. رئیسجمهور کورئا در کشوری به قدرت رسید که به طور سنتی توسط معدود افراد فوقالعاده ثروتمند و وابسته به صادرات نفت و کالاها کنترل میشود. دستاوردهای انقلاب شهروندان، رئیسجمهور کورئا را به یکی از محبوبترین روسای جمهور آمریکای لاتین تبدیل کرد. علاوه بر این، در یک نظرسنجی از 18 کشور آمریکای لاتین، اکوادور بالاترین رتبه را در ارزیابی شهروندان از دولت کشورشان داشته است.3
مقاومت در برابر خواستههای صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی
کورئا سیاستهای صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی را که به اکوادور وامهای متعددی برای درگیر شدن این کشور با بدهی داده بودند، رد کرد. بدهی اکوادور در سال 1980، 14 میلیارد دلار بود. این کشور 7 میلیارد دلار بازپرداخت کرد اما همچنان 14 میلیارد دلار بدهی داشت. صندوق بینالمللی پول درخواست کاهش دستمزدها و بودجههای دولتی را داد، که ۸۰ درصد درآمدهای نفتی صرف پرداخت بدهیها شود، در غیر این صورت از دادگاههای بینالمللی برای مصادره ناوگان و محتویات آنها استفاده بکند. کورئا 3.9 میلیارد دلار از بدهی (یک سوم کل) را که غیرقانونی تشخیص داده شده بود، رد کرد و به گفته خودش، نشان داد که دولت قدرت دارد بدهیها را پرداخت کند. سپس بخشی از درآمدها را برای رفع نیازهای مبرم کشور سرمایهگذاری شد.4
تلاش دولت برای افزایش تعداد دانشجویان
کورئا گفت: «آموزش عمومی باکیفیت و رایگان اساس یک دموکراسی واقعی است.» در طول ده سال ریاست جمهوری وی، اکوادور 20 میلیارد دلار در آموزش و پرورش سرمایهگذاری کرده است. نه تنها تحصیل رایگان شد، بلکه موانع برای دانشآموزان کم درآمد، تهیه لوازم مدرسه، کتاب، لباس فرم و وعدههای غذایی رایگان نیز برطرف شدند. پس از آن بیش از 300 هزار کودک که قبلاً مجبور بودند کار کنند، به مدرسه بازگشتهاند.
در اکوادور آموزش رایگان یک حق انسانی است که تا دانشگاه تضمین شده است. در سال 2015 این کشور دارای دومین سطح سرمایهگذاری عمومی در آموزش عالی جهان بود.5 این تلاشهای دولت، همراه با کمک هزینههای دانشجویی، منجر به دو برابر شدن تعداد دانشجویان فقیر در دانشگاه شد، در حالی که تعداد افراد اصلی که مدارک دانشگاهی دریافت میکنند تقریباً سه برابر شده است. در مقایسه با سال 2006، در سال 2017 حدود 250 هزار نفر بیشتر در دانشگاههای اکوادور هستند.6 این اهمیت به علم باعث متنوعسازی اقتصاد در اکوادور و تا افزایش صادرات غیر نفتی تا حدود 64 درصد شد.7
رهبر جهانی در کاهش نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی
اقدامات کورئا باعث شد تا اکوادور از سال 2007 تا 2015 رشد اقتصادی سالانه 4.2 درصدی را تجربه کند، حتی در طول بحران مالی بینالمللی 2008-2009 که توسط فساد وال استریت به وجود آمد. نه تنها رشد اقتصادی اکوادور یکی از بهترینها در منطقه بوده، بلکه به نفع فقیرترین طبقات این کشور نیز بوده است. نرخ بیکاری در این کشور طی دوره ریاست جمهوری کورئا، به 5.2 درصد رسید. به این ترتیب اکوادور به یک رهبر جهانی در کاهش نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده است.
برنامههای مختلف انقلاب شهروندان برای خدمت به مردم اکوادور، همراه با سرمایهگذاریهای عمده در زیرساختها و توسعه اقتصادی، نرخ فقر را از 37.6 درصد در سال 2007 به 22 درصد کاهش داده است. فقر روستایی از 61 درصد به 35 درصد کاهش یافته است. همچنین فقر شدید به نصف کاهش یافته، به طوری که از 13 درصد جمعیت در سال 2006 به 5.7 درصد در سال 2017 رسیده است. در یک کشور 16.5 میلیون نفری، طی ده سال، دو میلیون نفر از فقر بیرون آمدهاند.
اکوادور نابرابری درآمد را کاهش داد. پیش از این، 10 درصد ثروتمند جمعیت اکوادور، 42 برابر 10 درصد فقیرترین جمعیت میانگین درآمد داشتند. اکنون این میزان به 22 برابر رسیده که یکی از چشمگیرترین آمار کاهش نابرابری در آمریکای لاتین است.8
سیاستهای ضد امپریالیستی اکوادور
در سال 2009 اکوادور به آلبا (Alianza Bolivariana de los Pueblos de América) اتحاد ضد امپریالیستی کوبا، ونزوئلا، بولیوی، نیکاراگوئه و برخی از کشورهای حوزه کارائیب پیوست. این اتحاد در برابر مداخله ایالات متحده در آمریکای لاتین و خاورمیانه محکم ایستاده است و روابط خود را با روسیه، چین و ایران تا حدی برای مقابله با قدرت ایالات متحده تقویت کرده است. اکوادور همچنین در زمینه همکاری منطقهای تغییراتی به وجود آورده است. کورئا در سال 2009 پایگاه نظامی ایالاتمتحده در مانتا را بست و گفت: «ما میتوانیم با ایالات متحده در مورد پایگاه مانتا مذاکره کنیم، اگر آنها به ما اجازه دهند یک پایگاه نظامی در میامی ایجاد کنیم.»
این پایگاهها برای اطمینان از کنترل ایالات متحده بر منابع طبیعی دیگر کشورها استفاده شده است. بیرون راندن ارتش آمریکا از یک پایگاه کشور، اغلب با نوعی انتقام از سوی واشنگتن مواجه میشود. در همین راستا کودتای آمریکایی در سال 2010 علیه کورئا برنامهریزی و انجام شد. اما علیرغم فشارهای شدید ایالات متحده و غرب، کورئا مقاومت کرد و حتی به جولیان آسانژ، بنیانگذار ویکی لیکس پناهندگی سیاسی داد.9 کورئا همچنین نه تنها بخشی از بدهی خارجی اکوادور به بانکهای غربی را رد کرد، بلکه مدیر بانک جهانی، سفیر ایالات متحده، USAID و برخی سازمانهای غیر دولتی تحت حمایت ایالات متحده را اخراج کرد.
دخالتهای آمریکا در کشور اکوادور
مانند ونزوئلا و همچنین بولیوی، حاکمان ایالات متحده ، الیگارشی داخلی (ویژهخواران) و حامیان دست راستی آنها به دنبال مبارزه با دستاوردهای مترقی کورئا بودند. بین سالهای 2012 تا 2015، تنها یک آژانس آمریکایی، به نام نِد (NED)، 30 میلیون دلار برای تحریک اعتراضات به احزاب سیاسی، اتحادیههای کارگری، گروههای بومی و رسانههای ضد انقلاب شهروندان پرداخت کرد. در سال 2013 نیز USAID و نِد، 24 میلیون دلار در اکوادور هزینه کردند که مجموع تخصیص آنها برای کوبا، ونزوئلا، اکوادور و بولیوی بالغ بر 60 میلیون دلار بود.10
ناکامی ایالات متحده و سرمایهداری در برابر مردم
اولین تلاش برای کودتا با حمایت ایالات متحده علیه کورئا در سپتامبر 2010 رخ داد، زمانی که او به طور موقت توسط نیروهای پلیس نفوذی ایالات متحده گروگان گرفته شد. دومی در تابستان 2015 بود، زمانی که رسانههای الیگارشی و جناح راست عمداً به افکار عمومی اکوادور درباره دو لایحه با هدف افزایش مالیات بر 2 درصد ثروتمند برای مقابله با نابرابری در این کشور اطلاعات غلط دادند. بعداً برخی از گروههای بومی طرفدار اپوزیسیون به این گروهها پیوستند. دو گروه اخیر از آمریکا کمک مالی دریافت کردند. بسیاری از تظاهرات به خشونت تبدیل شدند و حملاتی به پلیس انجام شد که در نتیجه آن خسارات زیادی به بار آمد. اما در نهایت فقدان حمایت مردمی باعث شد که این اعتراضات خاموش شود.11
از زمانی که کورئا به عنوان رئیسجمهور انتخاب شد، بیش از 800 میلیون دلار از خارج کشور، به سازمانهای غیردولتی خارجی و غربی مانند آمازون واچ، بنیاد پاچاماما و بسیاری از رسانههای لیبرال مانند گاردین، گزارشهای NACLA و... در اکوادور پرداخت شده است.12 به این ترتیب هژمون آمریکا و غرب همواره در پی بازیابی قدرت در اکوادور و ایجاد تغییرات به نفع خود بوده و به نبرد برای استعمار این کشور ادامه میدهد. اما میتوان گفت که تصمیم نهایی با مردم اکوادور خواهد بود!
منابع:
- 1. کشور اکوادور قبل از رافائل کورئا
- 2. Blum, William, “Killing Hope” (2004) p. 153, 154
- 3. رافائل کورئا و دگرگونی اکوادور با 14 پیروزی متوالی در ریاست جمهوری
- 4. Christopher Mc Innes, Christopher, “Ecuador: Economic activity accelerates in December,” Focus Economics, February 14, 2017,
- 5. آموزش رایگان تا دانشگاه و قرارگیری در دومینسطح سرمایهگذاری در آموزش عالی جهان
- 6. The poorest population’s access to higher education rose by 101% in ten years. “Andes, February 7, 2017”
- 7. “Non-oil exports in Ecuador increased by 64% until January 2017,” Andes (Agencia Publico de Noticias del Ecuador y Suramerica), March 20, 2017
- 8. رهبر جهانی در کاهش نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی
- 9. سیاستهای ضد امپریالیستی اکوادور
- 10. دخالتهای آمریکا در کشور اکوادور
- 11. ناکامی ایالات متحده و سرمایهداری در برابر مردم
- 12. پرداخت بیش از 800 میلین دلار به سازمانهای غیر دولتی و خارجی در دوران ریاست جمهوری کورئا
بدون دیدگاه